Την εγγραφή της Τηνιακής Μαρμαροτεχνίας και Μαρμαρογλυπτικής στον Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας αποφάσισε η Γενική Διάσκεψη της Σύμβασης για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, κατά τη 10η ετήσια συνεδρίασή της, η οποία διεξήχθη στη Ναμίμπια, από τις 30 Νοεμβρίου, έως και τις 4 Δεκεμβρίου.
Σύμφωνα με την UNESCO, η μαρμαροτεχνία είναι καλλιτεχνική παράδοση της Τήνου και ορίζεται ως η κατασκευή ενός αντικειμένου, αυτοτελούς ή σύνθετου, από μάρμαρο (εξόρυξη της πρώτης ύλης, αρχική επεξεργασία, σχεδίαση, μορφοποίηση, διακόσμηση, τοποθέτηση) και οι συναφείς κοινωνικές και οικονομικές παράμετροι (εργαστήρια και εργαλειακός εξοπλισμός, μαθητεία, πελατεία, προϊόντα, νοοτροπίες).
Μαρμάρινες Κρήνες στην πλατεία του Πύργου, στην Τήνο.
Το Δελτίο Στοιχείου Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς συσχετίζει τη μαρμαροτεχνία, με προφορικές παραδόσεις και εκφράσεις, κοινωνικές πρακτικές, εθιμικές τελετουργίες, εορταστικές εκδηλώσεις, γνώσεις και πρακτικές που αφορούν τη φύση, τεχνογνωσία που συνδέεται με την παραδοσιακή χειροτεχνία. Στη συνέχεια, παρουσιάζονται οι θεσμοί που αναδεικνύουν την μαρμαροτεχνία ως πολιτιστικό αγαθό, οι οποίοι είναι:
- Πανελλήνιο Ιερό Ίδρυμα Ευαγγελιστρίας Τήνου («Μουσείο Τηνίων Καλλιτεχνών»)
- Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού (μόνιμη έκθεση έργων Γιαννούλη Χαλεπά)
- Μουσείο Μαρμαροτεχνίας – Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς
- Προπαρασκευαστικό και Επαγγελματικό Σχολείο Καλών Τεχνών Πανόρμου Τήνου
- Πνευματικό Εκπολιτιστικό Κέντρο Πανόρμου «Γιαννούλης Χαλεπάς»
- Αδελφότης των Τηνίων εν Αθήναις
Επίσης, αναφέρονται ως φορείς της τέχνης, οι πολλοί Τήνιοι λατόμοι, μαρμαρογλύπτες και καλλιτέχνες γλύπτες, εν ενεργεία ή απόμαχοι, που κατοικούν στην Τήνο ή αλλού. Τέλος, διασαφηνίζεται ότι τα εργαστήρια που συνεχίζουν να δημιουργούν έργα μαρμαροτεχνίας (στην Τήνο, την Αθήνα κ.α.), αποτελούν τις σημαντικότερες εστίες, όχι μόνο για την εκμάθηση της τέχνης, αλλά και για τη διάδοση της αξίας της ως πολιτισμικού αγαθού.
Η Τηνιακή Μαρμαροτεχνία είναι το τρίτο στοιχείο που εγγράφει η χώρα μας στον κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, μετά τη Μεσογειακή Διατροφή και την Παραδοσιακή Μαστιχοκαλλιέργεια στη Χίο.
Στάση Λεωφορείων στον Πύργο της Τήνου
Δείτε το Δελτίο Στοιχείου Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (ΑΠΚ)